arrow btn arrow right arrow left chevron chevron mouse pulser checkmark date calendar calendar

FME-voorzitter spreekt met informateur

28 mei 2021
Ineke

Voorzitter Ineke Dezentjé sprak vandaag met informateur Mariette Hamer. Ineke heeft in dat gesprek het belang van de technologische industrie, en wat ervoor nodig is om deze te stimuleren, besproken. Een van de belangrijkste punten is dat het aankomende kabinet van innovatie de hoogste prioriteit moet maken, want "innovatiekracht is exportkracht".

De technologische industrie is van groot belang voor de brede welvaart van Nederland. Enerzijds staat onze sector garant voor werkgelegenheid en economische groei. Anderzijds draagt de sector bij aan het oplossen van de maatschappelijke uitdagingen van onze tijd. Het zijn de technologische innovaties die bijdragen aan de grote transities op het gebied van energie & klimaat, gezondheid & zorg en voedsel, water & landbouw. We moeten de voorwaarden creëren voor Nederland om de meest innovatieve, en daarmee de meest concurrerende, economie ter wereld te worden.

Innovatie

Door teruglopende omzet en aanhoudende hoge kosten vanwege de coronacrisis, hebben veel bedrijven zich genoodzaakt gezien om investeringen in innovatie terug te schroeven, wat herstel van de crisis belemmert. We moeten ons immers uit de crisis innoveren. Omdat wij onze economie niet op een rijkdom aan grondstoffen of op een enorme beroepsbevolking kunnen bouwen, moeten we het van innovatie hebben om internationaal concurrerend te zijn.

De uitgaven voor Research & Development (R&D) voor Nederland zit al jaren tussen de 1,64% en 2,18% van het Bruto Binnenlands Product, maar als we werkelijk concurrerend willen zijn, moeten we echt naar de 3% van het BBP toe die al sinds 2000 geldt als Europese streefnorm (Lissabon-norm).

"Technologie is de sleutel om deze transities in goede banen te leiden en een ‘nieuw normaal’ te creëren die de manier waarop we met elkaar samenleven zal verbeteren."

Daarbij moet grote aandacht zijn voor de opschaling van innovaties, vooral rond maatschappelijke uitdagingen zoals energie, stikstof, zorg en mobiliteit. Huidige innovatie-regelingen zijn grotendeels gericht op proef- en demonstratieprojecten. Vervolgens komt de opschalingsfase en trekt de overheid zijn handen er vanaf. Investeren in (de opschaling van) innovaties is een voorwaarde voor het realiseren van doelstellingen rond energie, klimaat en circulariteit.

Bovendien levert een investering van één euro extra in publiek R&D‐kapitaal, bijvoorbeeld onderzoek door kennisinstellingen, de samenleving maar liefst ruim vier euro op.

Herstel

Daarnaast wil FME dat er zo snel mogelijk een Herstelplan komt. FME verzoekt de straks onderhandelende partijen via de informateur daarom ook om éérst een Herstelplan op te stellen en deze zo snel mogelijk aan de Tweede Kamer voor te leggen, voordat de overige onderwerpen van een regeerakkoord aan bod komen. Dezentjé: “Nederland staat voor enorme uitdagingen. Technologie is de sleutel om deze transities in goede banen te leiden en een ‘nieuw normaal’ te creëren die de manier waarop we met elkaar samenleven zal verbeteren. Maar dan moeten de bedrijven in de technologische sector wel op volle kracht vooruit kunnen”.

Ook wil FME dat er in het herstelbeleid een permanente Deeltijd WW-regeling wordt opgenomen. Deze regeling kunnen bedrijven tijdens bijzondere economische omstandigheden tijdelijk gebruiken om vakmensen te behouden met de werknemersrechten die gelden in normale economische tijden. “Dit zorgt voor een win-win situatie. Bedrijven houden hun mensen en daarmee ‘knowhow’ binnenboord en er is geen grootschalige subsidie van de overheid voor nodig”.

Ineke

Europese subsidies

We zien ondertussen dat er kansen blijven liggen. Nederland is op dit moment het enige land dat nog geen plan heeft voor de inzet van RRF-middelen (het Europese Herstelfonds). Nederland kan aanspraak maken op € 5,6 miljard. Vanuit Brussel klinken signalen dat men zo ontevreden is over het ‘gerommel in de marge’ van Nederland, dat ons recht op 13% voorfinanciering ter discussie wordt gesteld. Alle landen kunnen alvast 13% van de totale RRF-middelen ontvangen, terwijl de plannen en projecten nog door de Europese Commissie beoordeeld worden. Als Nederland die voorfinanciering verliest, duurt het nog maanden na het opstellen van een Herstelplan, voordat de eerste Europese fondsen beschikbaar komen. Die tijd hebben we simpelweg niet.

Digitalisering

Innovatie en digitalisering zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De toepassing van datatechnologieën leidt tot innovatie producten en tot innovatie in productieprocessen. Beiden zijn nodig om mondiaal concurrerend te zijn én om onze strategische autonomie te versterken. Het belang van de inzet op digitalisering van productie (advanced manufacturing) wordt ook onderschreven in de Europese Industrie Strategie. Europa loopt volgens de Commissie voor op dit gebied, maar om dit vast te houden is wel actie nodig. Wanneer we in Europa meer materialen en halffabricaten  zelf maken, versterken we immers onze autonomie.

FME wil daarom het Smart Industry-programma doorzetten. Dat vraagt om aanvullende investeringen in het programma, om structurele investeringen in de projecten en fieldlabs en om een aanpak om het mki en technostarters beter te betrekken, bijvoorbeeld middels innovatievouchers.

Ook moet de digitale infrastructuur van Nederland versterkt worden en moet prioriteit gemaakt worden van snelle landelijke uitrol bij de veiling van 5G-frequenties.

“Investeer in technische opleidingen door het verlagen van het collegegeld en schaf de numerus fixus voor technische opleidingen af."

Arbeidsmarkt

Het tekort aan voldoende personeel met de juiste skills vormt voor de technologische industrie een grote belemmering. Inmiddels ervaart 16% van de bedrijven personeelstekorten als een belemmering, een verdubbeling ten opzichte van een kwartaal eerder. Gelijktijdig zien we een dalende trend in de in- en doorstroom in techniekonderwijs. Het is daarom van belang om de mismatch in skills tussen vraag en aanbod aan te pakken.

Te beginnen met het uitvoeren van de adviezen van de Commissie Borstlap, in het bijzonder met een Leven Lang Ontwikkelen. Voer een persoonlijke leerrekening in voor iedereen in Nederland, in te zetten voor een studie, algemene vaardigheden, voor functiegerichte en arbeidsmarkt-relevante scholing en voor andere vormen van ontwikkeling en loopbaanondersteuning. “Investeer in technische opleidingen door het verlagen van het collegegeld en schaf de numerus fixus voor technische opleidingen af. En zorg op alle niveaus voor instapprogramma’s voor technische studies, stimuleer aanbod van techniek in het basisonderwijs en maak techniek voor meisjes en vrouwen aantrekkelijk”.

Inloggen in MijnFME

Exclusief voor leden
Sluiten