Toekomstbestendige varkensstallen

Varken

In 2013 brandde zijn varkensbedrijf in Spoordonk helemaal af. Kortsluiting in een luchtwasser zorgde er voor dat zijn stallen in de as werden gelegd. Ruim 5.000 varkens kwamen om. Voor Kees van der Meijden was dit de aanleiding om het helemaal anders te gaan doen. Hij besloot een nieuw varkensbedrijf op te zetten waarbij gebruik wordt gemaakt van de nieuwste technologieën.

Woensdag 12 september waren zo’n zeventig varkenshouders en vertegenwoordigers van de provincie, gemeenten, NGO’s, technologiebedrijven, onderwijs- en kennisinstellingen op uitnodiging van FME, ZLTO en VNO-NCW Brabant Zeeland op zijn bedrijf bijeen gekomen om samen te brainstormen over nieuwe toekomstbestendige stalconcepten. 

Oplaadpunt

De deelnemers gingen in kleine groepen aan de slag om nieuwe oplossingen te bedenken voor een aantal uitdagingen waarvoor de varkenshouderij staat; de relatie boer en omgeving, energie, mest, geur, dierenwelzijn, arbeidsomstandigheden en brandveiligheid. Tijdens de brainstorm passeerden diverse innovatieve voorstellen de revue: de varkensstal als oplaadpunt voor elektrische auto’s, elk bedrijf energieneutraal, het verwerken van de vezels uit de mest en warmte van varkens gebruiken om mest te drogen. Deze en andere dromen kwamen aan het licht tijdens diverse groepsdiscussies.

Kees van der Meijden gaf voorafgaand een korte toelichting op een reeks maatregelen die hij getroffen heeft om zijn bedrijf toekomstbestendig te maken. "De varkens liggen op brandvrije roosters en de tussenwanden zijn niet langer van kunststof. Als de stroom uitvalt krijgen de dieren frisse lucht door natuurlijke ventilatie. De stroomkabels zijn niet langer aan het plafond bevestigd, maar hangen aan kabels boven de hokken en we hebben een vernevelingsinstallatie aangelegd die in werking treedt als de temperatuur binnen een paar seconden met tien graden stijgt." 

"Samenwerking met andere partijen is van groot belang", benadrukte Kees van der Meijden. "Wij hebben een goed contact met onze buren, maar ook met bijvoorbeeld de dierenbescherming. Met een van onze toeleveranciers hebben we een intelligent systeem met sensoren geïnstalleerd om data te verzamelen over het gedrag van dieren. Deze gegevens delen we met de overheid en andere partijen. Wij hebben niets te verbergen."

Appelgooier

Tijdens de bijeenkomst werd ook een aantal korte presentaties gegeven door collega varkenshouders en innovatieve ondernemers. Varkenshouder en dierenarts Kees Scheepens vertelde bijvoorbeeld hoe hij met behulp van Napoleon-snoepjes zijn varkens zindelijk heeft gemaakt. "Je moet goed gedrag belonen. Varkens zijn intelligente dieren. Doordat poep en plas niet meer bij elkaar komt, vermindert de uitstoot van ammoniak." Varkenshouder Michiel Nooijen heeft een appelgooier gebouwd waardoor de varkens meer afleiding hebben alsmede een innovatief systeem om mest te scheiden. En Geert Golstein heeft een droger ontwikkeld voor koeienmest. Hij is op zoek naar varkensboeren die hiermee willen experimenteren. Varkensboer Dirks heeft de inrichting van zijn stal zo aangepast dat de varkens meer bewegingsruimte hebben. "Ze kunnen nu hun natuurlijk gedrag meer kwijt."

Ontwikkelfase

De aanwezige ondernemers waren zeer enthousiast over de opzet van de bijeenkomst. Er werden veel contacten gelegd tussen varkenshouders en technologiebedrijven om nader te verkennen of er samenwerking mogelijk is. Tegelijk bleek ook duidelijk dat de varkenshouders staan voor een groot aantal uiteenlopende uitdagingen. Er zijn veel technische oplossingen beschikbaar voor verschillende knelpunten, maar veel systemen bevinden zich nog een ontwikkelfase. Ze moeten nog worden getest. "Het is nu zaak om de koppen bij elkaar te steken. Iedereen denkt nog te veel vanuit zijn eigen systeem of discipline. We zijn soms ook nog te veel met oplossingen bezig in plaats van de oorzaak aan te passen. Die tijd hebben we gehad. We moeten integraler aan de slag", stelde Dorus Snijders van Vewi Systemen - een toeleverancier gespecialiseerd in lucht en watertechniek -  desgevraagd na afloop.

Goedgekeurde varkensstallen