Die megaorder ging naar het Chinese BYD, terwijl Nederland met VDL een bedrijf in huis heeft die elektrische bussen bouwt en verantwoordelijk is voor veel werkgelegenheid. Bovendien heeft FME-lidbedrijf VDL door investeringen in onderzoek en ontwikkeling zich verder gespecialiseerd van busproducent naar systeemintegrator, inclusief de levering van laadinfrastructuur, elektriciteit, onderhoud, connectiviteit en trainingen. VDL is dus een zeer innovatieve speler op deze markt in ontwikkeling.

Ongelijk speelveld

Nederland is als handelsland bij uitstek gebaat bij open grenzen en vrije handel. FME is daarom voorstander van het zoveel mogelijk wegnemen van handelsbarrières en het creëren van een gelijk speelveld. Helaas zien we in de wereld een ontwikkeling waarbij juist steeds meer sprake is van protectionisme en een ongelijk speelveld. Europa moet hier veel actiever beleid gaan voeren.

In het geval van deze aanbesteding, kunnen er vragen gesteld worden over het (on)gelijke speelveld en de wederkerigheid. Het CDA stelde hierover ook vragen aan de minister van Economische Zaken en Klimaat. Is er sprake van staatssteun? Heeft VDL op de Chinese markt dezelfde kansen? Moet het Europese industriebeleid worden herzien, om oneerlijke concurrentie door niet-EU-lidstaten tegen te gaan?

Europese Commissie

FME vindt dat de nieuwe Europese Commissie een gelijk speelveld tot een topprioriteit moet maken. Het recente voorstel van de Nederlandse overheid om Europese mededingings- en/of aanbestedingsregels ook te laten gelden voor niet-EU-lidstaten, is hiervoor een eerste aanzet. Onze innovatieve maakindustrie die zorgt voor zoveel werk en inkomen in ons land verdient het om met hun innovatieve producten en diensten in de wereld, en al helemaal in Europa, tegen eerlijke voorwaarden te kunnen concurreren.

In de recent verschenen groeibrief van minister Wiebes wordt terecht aandacht gevraagd voor de verdienkracht van Nederland. De Nederlandse overheid moet ook haar eigen inkoopkracht benutten om dat te bereiken. In de FME-visie op internationaal ondernemen pleit FME er ook voor de overheid als launching customer. Technologie, en sleuteltechnologieën in het bijzonder, bieden unieke kansen om grote maatschappelijke uitdagingen aan te gaan. We verwachten dat de overheid voorop loopt bij het benutten van die kansen. Bijvoorbeeld door zelf het goede voorbeeld te geven en meer als launching customer voor de industrie op te treden.

Wim van der Leegte, eigenaar en commissaris van VDL Groep een opinieartikel over deze aanbesteding.