Productiestop bedrijven kan voorkomen worden
Het FD meldde onlangs dat de productie van zinksmelter Nyrstar in Nederland stopt vanwege de hoge stroomprijs. Ik denk dat dit te voorkomen was. Het had anders gekund én gemoeten. In hetzelfde artikel staat namelijk ook Nyrstar in België en Frankrijk wel door produceert. Waarom daar wel? De overal zeer hoge stroomprijs is dus niet de bekende druppel die de emmer voor Nyrstar in Budel deed overlopen. Wat zat er nog meer in die emmer waardoor de productie in Nederland stopt?
Blog door Theo Henrar, voorzitter FME
Jammer
Helaas heb ik hier het antwoord op: andere landen zijn veel pragmatischer, duidelijker en sneller met steun. Ik steun de Nederlandse klimaatambitie uiteraard, maar de uitvoering daarvan niet. De politiek neemt aan dat het bedrijfsleven het zelf kan oplossen. Dat er zo nu en dan een bedrijf omvalt dat niet ‘mee kan’ is dan… tja wat … jammer!? Voor een dubbeltje op de eerste rang willen zitten is schandelijk. Het Nederlandse bedrijfsleven concurreert internationaal en heeft daarom steun en duidelijkheid nodig.
IKC
De Indirecte Kosten Compensatie (IKC) regeling biedt Europese overheden de mogelijkheid om bedrijven te compenseren die het risico lopen de hoge elektriciteitskosten niet te kunnen doorbelasten in de productprijs, om te voorkomen dat het bedrijf productie moet afschalen of, in het ergste geval, moet sluiten. Goed voor het milieu zo lijkt het, maar dat werkt toch anders. We blijven immers verzinkte producten zoals vangrails of dakbedekking gebruiken en dat moet ergens gemaakt worden. De productie van zink en de uitstoot van CO2 verplaatst zich van Nederland naar elders in Europa of zelfs erbuiten. Geen winst dus voor het milieu en Nederland is kennis, infrastructuur en werkgelegenheid kwijt. Daarom is de IKC-regeling zo belangrijk.
Vrees en hoop
Het nieuwe kabinet bedacht in 2020 dat het een goed idee zou zijn de IKC-regeling helemaal af te schaffen. Ondanks de stevige klimaatdoelen, zou de industrie het wel redden was de redenatie. Na veel brieven en acties vanuit FME en anderen leek het tij ten goede te keren toen besloten werd de IKC te verlengen. In 2021 was € 172 miljoen uitbetaald en het nieuwe budget zou € 120 miljoen bedragen voor het jaar 2022, maar bleek te dalen tot € 82 miljoen.
Gelukkig heeft Europa deze week besloten dat Nederland 823 miljoen mag reserveren voor de komende vijf jaar voor een IKC-regeling. Toestemming van Brussel betekent echter nog niet dat Den Haag dat automatisch in de begroting reserveert. Dat vraagt actie van de Nederlandse overheid en instemming van de Tweede Kamer. Beiden moeten nu echt met vol mee met de vaart der volkeren en zo snel mogelijk noodlijdende bedrijven gaan ondersteunen. Aldel en Nyrstar hebben hun productie al moeten afschalen, er dreigen nog meer slachtoffers te vallen.
Demonstreren
Nederland stuurt haar bedrijven de Europese boksring in met één hand op de rug gebonden! De industrie vraagt nu al twee jaar om gerichte steun voor het behoud van een gelijk speelveld. Laten we het idee dat de industrie het op eigen kracht wel redt loslaten. Groene bedrijven zoals Nyrstar en Aldel wil je in de toekomst voor Nederland behouden en zelfs aantrekken. Ook vanwege de veranderingen in de geopolitieke verhoudingen en de transitie naar een circulaire economie.
Ik hoop van harte dat Den Haag vóór Prinsjesdag in actie komt en het niet nodig is opnieuw te gaan demonstreren voor het gebouw van de Tweede Kamer zoals ik vorig jaar samen met de vakbonden heb gedaan. Gelukkig hoef ik hen niet te overtuigen van het belang van een florerende Nederlandse industrie.