Blog door Carolien van Blitterswijk, Programmamanager Toekomstbestendig Werkgeverschap bij FME

In deze week van de werkstress wil ik stil staan bij een ander thema dan te veel werk in te weinig tijd. Sociale onveiligheid op de werkvloer is namelijk ook een belangrijke oorzaak van stress. En die zien HR-afdelingen vaak over het hoofd.

Wat is sociale veiligheid? 

Bij sociale veiligheid denken we snel aan (seksueel) grensoverschrijdend gedrag, discriminatie, intimidatie en pesten omdat we daar veel over lezen. Belangrijk is ook de mate waarin je het gevoel hebt dat je jezelf kunt zijn op het werk en of je je gevoel of onzekerheid kunt uiten zonder negatieve gevolgen. En of je je gesteund voelt door je leidinggevende of collega's bij bepaalde keuzes.  Ook het gevoel dat er over je wordt geroddeld of er mogelijk consequenties in voorbereiding zijn door je leidinggevende leidt tot sociale onveiligheid.

Het gaat om wat we heel vaak noemen een prettige werksfeer. Ik merk dat dit begrip in veel vacatureteksten terugkomt als zijnde aanwezig, maar data laat zien dat we het niet altijd in de praktijk doorvoeren. Dit laatste geldt voor alle sectoren en ook uit onderzoek van TNO (NEA) over onze eigen sector blijkt dat medewerkers dit helaas ervaren. Dit kan en moet beter.  

Oproep aan bedrijven 

In de week van de werkstress roep ik leden op om ook naar de kant van sociale veiligheid te kijken als belangrijke oorzaak van stress. Niet alleen om het verzuim te verlagen maar vooral om aantrekkelijker te worden als werkgever voor nieuwe instroom en het behoud van mensen. We hebben iedereen nodig.

FME lanceerde eerder dit jaar al STERK Werkgeverschap. Deze letters staan voor Samenwerking, Talentontwikkeling, Erkenning, Ruimte en Kracht. Hier past aandacht voor sociale veiligheid ook in. Het belangrijkste wat je kunt doen als bedrijf is het goede gesprek voeren met ieder individu. Niet oppervlakkig, maar echt doorvragen, luisteren en de informatie die je krijgt respectvol en vertrouwelijk behandelen.

In 3 stappen met PSA aan de slag

Wanneer je meer wil als bedrijf bieden wij voor leden diverse diensten en trainingen aan op dit gebied. Zo ben ik nauw betrokken geweest bij de ontwikkeling van onze nieuwe PSA-scan. PSA staat voor psychosociale arbeidsbelasting waar sociale veiligheid een belangrijk aspect van is.

“Om te zorgen dat het geen wettelijke 'aanvinker' wordt, ontwikkelen wij concrete tools”

PSA-onderwerpen zijn ongewenste omgangsvormen, werkdruk en agressie en geweld. Wettelijk ligt vast dat HR-professionals deze onderwerpen jaarlijks intern moeten bespreken. Om te zorgen dat het geen wettelijke 'aanvinker' wordt maar echt resultaat oplevert ondersteunen wij dit proces in 3 stappen: 

1. Je vult de PSA-scan van FME in, deze is kosteloos voor leden en is bedoeld om het risico op PSA/werkstress in kaart te brengen op basis van verschillende indicatoren.
2. Je bespreekt de uitkomsten in een duidingsoverleg, zorg dat alle belanghebbenden hierbij aanwezig zijn (HR, OR, Preventiemedewerker, directie en soms de Arbodienst). De scan geeft een goede basis voor dit overleg.
3. Actie! Als na het duidingsoverleg blijkt dat de score 20 of hoger is, is een verdiepend onderzoek naar de oorzaken noodzakelijk. Tussen de 10 en 20 is dit aanbevolen, vanuit FME kunnen we hierbij ondersteunen. De in het duidingsoverleg vastgestelde risicofactoren komen vervolgens ook terug in de Risico-inventarisatie en -evaluatie en het daaraan gekoppelde plan van aanpak.

We zien al decennia dat door technologische innovaties en aandacht voor gedrag de fysieke veiligheid op het werk sterk verbetert. Zou sociale veiligheid net zo gemeengoed gaan worden als fysieke veiligheid? Ik hoop het; en daar werken we hard aan.
 

Doe de PSA-scan, op weg naar STERK werkgeverschap