Wat is de circulaire stap die jullie gemaakt hebben?

Leopold: “We hebben meerdere stappen gezet. Zo deden we in 2004 mee met de HIER campagne over klimaatneutrale producten en in 2011 behaalden we ons Cradle to Cradle certificaat. En toen startten we in 2012 Take Back. Wanneer we masten komen brengen, dan halen we ook meteen oude exemplaren op. Deze brengen we naar Drunen om er nieuwe masten van te maken, via recycling van het materiaal of hergebruik. Dit doen we nu voor ongeveer 20 gemeentes.

Sorteren

Bij Pole Products in Drunen halen we ze uit elkaar en sorteren de materiaalstromen. Dit kunnen naast de aluminium paal ook het armatuur en bekabeling zijn. We zorgen dat dit allemaal teruggebracht wordt in de technische kringloop. Het aluminium smelten we in onze eigen gieterij om er nieuwe palen van te maken.

Hergebruiken nog interessanter dan recycling

Hergebruiken is nog interessanter dan recycling. We hebben een pilot gedaan waarbij we masten van 40 jaar hergebruikten. Die maakten we schoon en onderzochten het materiaal op degradatie. Van de tien meter lange masten konden we zes meter hergebruiken. Het stuk dat in de grond zat en het stuk waarachter de elektronica zat voldeden helaas niet meer. Maar het buislichaam was in topstaat. Daarna hebben we hem helemaal opnieuw opgebouwd en zo maakten we een compleet nieuw product uit een buis die al 40 jaar buiten heeft gestaan.

Economisch model

Wat alleen nog niet zo goed werkt is het economisch model erachter. Terughalen, schoonmaken en alles wat erbij komt kijken is net zo duur als een nieuwe mast. Technisch kan het wel. En als we verder vooruitkijken, dan gaan we toch naar een economisch model waar we moeten hergebruiken in plaats van alles nieuw kopen. Daar gaan we de komende jaren verder op inzetten.”

"We moeten er samen naartoe werken dat we met minder nieuw materiaal in onze materiaalbehoeften kunnen voorzien."

Wat is de grootste winst van Take Back?

Leopold: "Op de eerste plaats komt je materiaal terug. Dan heb je dus geen nieuw metaal nodig. Je sluit een kringloop en dat is goed. We moeten er samen naartoe werken dat we met minder nieuw materiaal in onze materiaalbehoeften kunnen voorzien.

Wat een voordeel is voor onze klanten is dat ze aantoonbaar bijdragen aan een circulaire economie. En voor ons is het belangrijk dat we ons op deze manier onderscheiden. Als je praat over aluminium masten dan is dat geen buitengewoon sexy product. Wil je voorkeursleverancier worden, dan moet je jezelf onderscheiden van je concurrenten.”

"Als je product duurzaam is en je je op deze manier kan onderscheiden, dan is dat de mooiste manier."

Wat is de grootste uitdaging?

Leopold: "We vinden dat relatief weinig gemeenten hieraan meedoen. Circulair inkopen is een doelstelling van de overheid, maar in de praktijk komt dat minder goed van de grond. Wij denken dat dit komt door te weinig kennis, te weinig interesse of het niet helemaal zien als noodzaak. Vaak gaat het bij lichtmasten over de keuze voor LED in plaats van traditionele lampen en is er te weinig aandacht voor het terugbrengen van materialen in de keten. Gemeenten moeten het gewoon doen en voorschrijven in aanbestedingsteksten dat materialen terug moeten naar de fabrikant. De Gemeente Tilburg doet dit al jaren.

Ook hebben we gemerkt dat klanten vaak geen idee hebben wat ze met hun materiaalstromen doen na renovatiewerkzaamheden. De palen belanden bijvoorbeeld op het gemeentewerf 'op de grote hoop' tussen andere afvalstromen. Dat is zonde. Ook haalt vaak de schrootboer gratis metaal op bij gemeenten, want er zit heel veel waarde in, vooral in aluminium. Wij stoppen veel tijd in voorlichting over materiaal bij klanten.

"We vinden dat relatief weinig gemeenten hieraan meedoen. Circulair inkopen is een doelstelling van de overheid, maar in de praktijk komt dat minder goed van de grond. "

Wat we wel merken is dat het besef van de waarde van Take Back begint te landen, in ieder geval bij aannemers. Als aannemers aan een aanbesteding meedoen, dan kunnen ze de te verwachten waarde van de teruggehaalde masten verrekenen in de aanbestedingsprijs, omdat ze die weer kunnen inleveren bij ons. Op die manier kan de duurzaamheidsgedachte ook een financiële stroom zijn. Het is een mooie constatering dat dat hand in hand kan gaan. Zo ver waren we een paar jaar geleden nog niet.”

Welke circulaire stappen staan op de planning?

Leopold: "We merken dat we nu we meer met aannemers samenwerken moeten professionaliseren. Bijvoorbeeld in plaats van kleine rekken grote containers neerzetten. Daarnaast blijven we Take Back bekend maken bij gemeentes en aannemers, zodat ze weten dat dit kan en dat het een goede manier is om bij te dragen aan de circulaire economie.

Ten slotte willen we ons meer toeleggen op reuse projecten, het totaal hergebruiken van masten zonder omsmelten. Wat zou het mooi zijn als in 2030 tien procent van onze masten helemaal gemaakt zou zijn uit buizen die rechtstreeks terugkomen uit het veld. Ik denk dat dat wel een keer op een serieuze manier naar ons toe gaat komen.”