Technologische industrie wil meer investeren in innovatie, maar loopt tegen barrières aan

Morgen debatteert de Tweede Kamer over het mkb en FME vraagt aandacht voor het verstevigen van de investeringsbereidheid van bedrijven. De technologische industrie in Nederland speelt een steeds grotere rol in de Research & Development (R&D)-uitgaven van ons land. Waar in 2015 nog 33% van de private R&D-investeringen uit deze sector kwam, is dat aandeel inmiddels gestegen naar 38%. Toch zijn er belemmeringen die bedrijven tegenhouden om nog meer te investeren in innovatie, zo blijkt uit onderzoek van FME.
R&D is van cruciaal belang voor een sterke en concurrerende economie, zeker in tijden van geopolitieke onzekerheid. De Nederlandse overheid heeft de ambitie om de investeringen in R&D verder te laten groeien, zowel vanuit de publieke als de private sector, naar 3% van het BBP. FME heeft daarom onderzoek gedaan naar de investeringsbereidheid in R&D binnen de technologische industrie. Dit onderzoek is gebaseerd op CBS-microdata en een enquête onder 119 lidbedrijven, waarvan het grootste gedeelte mkb.
Uit het onderzoek blijkt verder dat een steeds groter percentage van de werknemers in de technologische industrie zich met R&D bezighoudt. Dit onderstreept het belang van voldoende technisch geschoold personeel. Dat de R&D-uitgaven de afgelopen jaren zijn gegroeid is mooi, maar is geen gegeven richting de toekomst. Door onderzoek te doen naar hoe bedrijven belemmeringen en mogelijke oplossingen ervaren, kan FME concreet behoeftes stellen namens de technologische industrie om groei in investeringen mogelijk te maken.
Belemmeringen voor verdere groei
Bedrijven willen meer in R&D investeren, maar ervaren verschillende obstakels. De belangrijkste knelpunten zijn:
- Tekort aan technisch talent;
- Beperkte toegang tot financiering;
- Regeldruk en instabiel overheidsbeleid;
- Onvoldoende fiscale prikkels;
- Geopolitieke onzekerheden.
Hoe de overheid de investeringsbereidheid kan vergroten
Het onderzoek laat zien dat overheidsmaatregelen een positief effect hebben op de bereidheid van bedrijven om meer in R&D te investeren. Zo geeft 55% van de bedrijven aan hun R&D-uitgaven te verhogen als er passende maatregelen worden genomen. Onder de mogelijke oplossingen vallen:
- Het stimuleren van technisch talent, zowel uit Nederland als uit het buitenland;
- Versterking van innovatiesamenwerking voor zowel grote bedrijven als het mkb;
- Meer fiscale stimulansen, zoals versterking van de WBSO;
- Versterking van Invest-NL, zowel voor scale-ups als voor het mkb;
- Betere Europese coördinatie en financiering van industriebeleid.
Een geïntegreerde aanpak is noodzakelijk: losse maatregelen hebben beperkte impact. Een totaalpakket aan beleidsmaatregelen kan daarentegen een wezenlijke impuls geven aan de investeringsbereidheid in R&D en daarmee de innovatiekracht van de Nederlandse technologische industrie versterken.
Binnenkort komt er een vervolgenquête die zich richt op specifieke knelpunten in het innovatieproces en (private en publieke) financiering die daarvoor nodig is.