Blog door Theo Henrar, voorzitter FME

Duits-Nederlandse Innovatie- en Technologiepact

Dinsdagochtend 6 juli zaten we met de ondertekenaars van het Duits-Nederlandse Innovatie- en Technologiepact aan een lange tafel. Dit pact was 21 januari ondertekend. De publieke en private partijen in beide landen hebben zich hiermee gecommitteerd om nauwer met elkaar samen te werken om de concurrentiekracht van de EU te verbeteren en samen te investeren in onderzoeks- en innovatieprojecten. Vandaag wilden we dit verder concretiseren.

Marc Hendrikse, boegbeeld van de Topsector HTSM, was de moderator. Hij trapte af en zette de scene door te bevestigen dat Nederland en Duitsland een goede en nauwe relatie hebben, maar dat we samen nog wel aan de slag moeten op gebied van technologie, digitalisering en autonomie.

De Duitse staatsecretaris voor Economische Zaken, Claudia Dörr-Voß, was er trots op dat Nederland binnen Europa de grootste handelspartner van Duitsland is, en dat voor Nederland Duitsland de grootste handelspartner is. Wereldwijd gezien is China de belangrijkste handelspartner voor Duitsland. De Verenigde Staten komt echter pas na Nederland. Nederland moest volgens haar uitkijken dat we niet gesandwicht worden. In dit geval bevalt deze sandwich mij wel. We zijn sterke handelspartners met Duitsland, maar we kunnen nog sterkere partners worden op gebied van innovatie en technologische ontwikkelingen.

Staatsecretaris Mona Keijzer gaf aan dat de Smart Industry fieldlabs in Nederland bijzonder succesvol zijn en dat vooral te danken is aan de medewerkers die zorgen dat dit geïmplementeerd kan worden. Mensen zijn de driving force!

Ingrid Thijssen van VNO beschreef dat de wereld verandert en dat daarom het versterken van onze strategische autonomie niet alleen vanwege geopolitieke redenen belangrijk is, maar ook van vitaal belang is voor onze industrie. Met name voor key-sectoren moet Europa niet te afhankelijk van China of de Verenigde Staten zijn. Europa moet nu zijn eigen verantwoordelijkheid nemen.

Ik gaf aan dat we inderdaad een goede balans moeten zoeken tussen enerzijds een open economie en openstaan voor nieuwe technologieën en dat we anderzijds niet (te) afhankelijk moeten zijn van het buitenland, aangezien dit grote risico’s met zich meebrengt. Voorts heb ik benadrukt dat om als Europa competitief te zijn, het absoluut essentieel is dat we onze inspanningen in de huidige Industrie 4.0-transformatie vermenigvuldigen.

Ook Siegfried Russwurm, president van de Bundesverband der Deutschen Industrie (BDI), zei dat Europa te naïef is geweest en dat we onze strategie moeten herijken. Tevens benadrukte hij dat op gebied van de energietransitie - en met name op gebied van waterstof - Nederland en Duitsland intensiever met elkaar moeten gaan samenwerken, om zo samen de CO2-reductie te bewerkstellen. Hij zei tevens dat vanwege de goede aardgasinfrastructuur Nederland ook de mogelijkheden heeft om deze structuur voor waterstof in te zetten.

Het was bijzonder in deze discussie aan tafel dat van Duitse kans Russwurm stuurde op een meer pragmatische aanpak (de vaak Nederlandse stijl) en dat de Nederlandse kant juist pleitte voor een meer structurele aanpak, wat eigenlijk meer een Duitse stijl is.

Marc Hendrikse was deze ochtend een uitstekende gespreksleider met charme en humor. Hij vatte het aan het eind van de rondetafelbijeenkomst mooi samen: “We hebben vandaag een strategische dialoog gehad en we gaan aan de slag met een zowel een pragmatische als een structurele aanpak.” We hebben afgesproken dat we voortaan twee keer per jaar bij elkaar komen en dat we het de volgende keer specifiek hebben over micro-elektronica en semiconductors.

Nauwer samenwerken op gebied van duurzame innovaties in de maritieme sector

Na de rondetafelbijeenkomst was het tijd voor het tekenen van een zogeheten Memorandum of Understanding tussen FME (mijzelf) en het Duitse MARIKO GmbH (Katja Baumann). Door middel van deze overeenkomst willen we de grensoverschrijdende samenwerking stimuleren en bedrijven in Duitsland en Nederland mobiliseren om kennis te delen over nieuwe processen, technologieën, machines en producten om zo innovaties op  gebied van GreenShipping, GreenPorts en scheepsbouw te versnellen. Samen met FME-collega Leo van den Burg heeft Katja Baumann ervoor gezorgd dat (kleine) bedrijven en wetenschap op dit gebied goed met elkaar worden verbonden. Dit heeft tot nu al tot eerste goede resultaten geleid. Samen hebben zij aan het eind van de middag ook Koningin Máxima geïnformeerd over deze bijzondere samenwerking.

Duits-Nederlands Waterstofsymposium

Na de ondertekening gingen we naar het Duits-Nederlands Waterstof symposium. Ruim 650 mensen uit Duitsland en Nederland hadden zich voor deze online bijeenkomst aangemeld. Tijdens het symposium deelden Nederlandse en Duitse partijen kennis, kansen en ambities om het opwekken, transporteren en gebruiken van waterstof tot een succes te maken. Aan het tweede deel van het symposium sloten Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima ook aan om zich te informeren over mogelijkheden die er in Europa liggen op dit gebied.

Persoonlijk gesprek met de Koning

Ter afsluiting van het economisch programma mocht ik een kort gesprek voeren met Zijne Majesteit de Koning en minister Altmaier over de resultaten van de rondetafelbijeenkomst en over het Innovatie- en Technologiepact. Ook bij de Koning heb ik onder aandacht gebracht dat Europa zijn strategie moet herijken, omdat we anders op bepaalde sectoren een te grote afhankelijkheid hebben. Het is een precaire balans. We willen geen protectionisme, we willen wel internationaal samenwerken, maar zonder te grote afhankelijkheden. Voor wat betreft de energietransitie bieden bedrijven de oplossing om CO2-neutraal te worden. Om optimaal gebruik te kunnen maken van de kansen van digitalisering is het een must om de waarde- en productieketens op elkaar aan te sluiten en zo productiviteit te verbeteren. We denken dat we in de wereld allemaal voetbal spelen, maar China en VS onder Trump zijn gaan rugbyen. Zij hebben de spelregels veranderd. Daarin is Europa te naïef geweest.

Tenslotte

Als ik terugkijk op deze enerverende dag, dan vind ik dat we trots mogen zijn op de intensieve samenwerking tussen Nederland en Duitsland. Het is mooi om te zien dat we niet alleen sterke handelspartners zijn, maar dat we nog sterkere partners gaan worden op gebied van innovatie en technologie. Zo gaan we oplossingen bieden voor de energietransitie, de uitdagingen in de zorg en op gebied van mobiliteit en zorgen we voor voedselzekerheid.

Tenslotte wil ik in het bijzonder Cordula van Klink en haar FME-team bedanken voor de perfecte voorbereidingen en de organisatie van dit fantastische evenement.