Circulaire Economie: goede visie maar nauwelijks geld
Vandaag presenteert het kabinet het lang verwachte Nationaal Programma Circulaire Economie (NPCE). Samen met de Grondstoffenstrategie uit december 2022 vormt het NPCE de basis van het circulaire economie beleid. FME deelt een compliment uit voor de visie en inhoud van beide stukken. De circulaire economie geeft ook een positieve bijdrage aan de klimaatdoelen. FME houdt echter wel grote zorgen over het gebrek aan middelen. Het kabinet brengt slechts € 69 miljoen bij elkaar, waarvan € 32 miljoen structureel.
Forse investeringen zijn nodig
"Met een dergelijk laag budget voor de circulaire economie gaan we er niet komen, " aldus Theo Henrar, voorzitter van FME. "Een volledig circulaire economie vraagt om veel R&D en technologische innovaties. Veel van de circulaire technologie staat nog in de kinderschoenen, en deze valt nog niet snel uit te rollen. Daar zijn nog heel forse investeringen voor nodig."
FME roept het kabinet daarom op de voorjaarsnota te benutten om dit te repareren en ieder jaar minimaal € 100 miljoen te investeren in de circulaire economie. Henrar vervolgt: "Nederland en Europa moeten voorkomen dat we de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen inruilen voor afhankelijkheid van kritieke grondstoffen uit andere landen. Europa moet daarom veel zorgvuldiger omgaan met grondstoffen en producten. De technologische industrie maakt het mogelijk om de aarde niet uit te putten en een volledig circulaire economie vorm te geven."
Geopolitiek en energie
FME zou daarom graag zien dat Nederland aansluitend op het NPCE ook investeert in het vergroten van de leveringszekerheid van kritieke materialen. Kritieke materialen zijn de afgelopen jaren om twee redenen steeds belangrijker geworden. In de eerste plaats omdat kritieke materialen, zoals kobalt, lithium, dysprosium en neodymium, koper en staal nodig zijn voor de bouw van windmolens, zonnepanelen en het elektrisch rijden. Aan de andere kant omdat de oorlog in Oekraïne laat zien dat energie en grondstoffen in geopolitieke conflicten ook als drukmiddel of zelfs wapen ingezet worden.
Benut de voorjaarsnota
De circulaire economie helpt bij het halen van de klimaatdoelen. TNO en Ecorys hebben de potentiële bijdrage van de circulaire economie ingeschat op een reductie van 7,2 Mton minder CO2-uitstoot in 2030. Het kabinet gaat zelf uit van een besparing van 2 tot 4 Mton CO2-uitstoot in 2030. "Ik neem dit potentieel om te verduurzamen heel serieus, en zie een grote rol weggelegd voor de technologische industrie. Maar dat moet wel tot uiting komen in het bedrag dat het kabinet voor deze besparing ter beschikking stelt," aldus Henrar. FME roept daarom op de voorjaarsnota te benutten om dat bedrag te verdrievoudigen en structureel meer te investeren in grondstoffen en de circulaire economie.