Doorligwonden

Als op intensive care afdelingen of bij bijvoorbeeld brandwonden of plastisch chirurgische wonden de ligondersteuning niet optimaal is, kunnen infecties of doorligwonden optreden. Deze complicaties kunnen de genezing tegenwerken en de hersteltijd verlengen. Dit vormt een grote belasting voor de patiënt en betekent bovendien een forse verhoging van de zorgkosten.

"Als de patiënt in de juiste positie in het bed ligt, hoef je je niet meer te bekommeren om de huid en kun je je richten op de conditie van de patiënt."

Drijven op beluchte glasparels

Om dit te voorkomen, biedt FME-lidbedrijf Synergie Air-Fluidised Care (AFC). Dit is een systeem voor ligondersteuning waarbij de patiënt ‘drijft’ op een massa van minuscuul kleine glasparels die belucht worden door een geconditioneerde luchtstroom. Het resultaat is een vaste massa die zich gedraagt als een ‘droge vloeistof’. De beluchte glasparels worden van de patiënt gescheiden door een filterdoek dat ervoor zorgt dat de individuele lichaamsvorm van de patiënt wordt overgenomen door de glasparels. Dit principe biedt een optimale verdeling en ondersteuning en leidt tot een extreem lage druk op de huid en onderliggend weefsel, die onder de capillaire druk ligt. Met andere (decubitus)matrassen kan ditzelfde effect niet worden geboden.

Ergonomisch verantwoord

Wond- en decubitusverpleegkundige Trees Bots kende het systeem al vele jaren en was betrokken bij de doorontwikkeling ervan tot zijn huidige vorm. “De eerste versie ervan bood de patiënt goede ondersteuning, maar was voor de zorgmedewerker zwaar en moeilijk bruikbaar”, vertelt ze. “Nu is het voorzien van een hoog/laagsysteem, zodat die op ergonomisch verantwoorde wijze zorg aan de patiënt kan leveren. Bovendien heeft het nu een optimalere temperatuurinstelling en alarmeringsfunctie. En de motor is te ontkoppelen, zodat het bed zelf goed verrijdbaar is. De grote waarde van het systeem is dat het een optimaal klimaat biedt voor de wondbehandeling. Als de patiënt in de juiste positie in het bed ligt, hoef je je niet meer te bekommeren om de huid en kun je je richten op de conditie van de patiënt. Overtollig (wond)vocht wordt door het poreuze filterlaken opgenomen door de korrels. Verweking van de huid wordt daarmee voorkomen.”

Voorkomen verweking van de huid

Geert Geerts heeft vanwege complicaties door een dwarslaesie twee keer een zwaailap-operatie ondergaan. “In de genezingstijd daarna is zo’n bed ideaal”, zegt hij. “Het minimaliseert de druk om het genezingsproces te maximaliseren en dat is gelukt. Het comfort is enorm. Iedereen die een ingreep ondergaat, zoals ik die heb gehad, komt op zo’n systeem te liggen om te herstellen. Wat dat betreft is er een goed protocol. Wel verbaas ik mij erover dat het systeem pas in zo’n laat stadium wordt ingezet. Als dit eerder was gedaan, was mijn wondprobleem niet zo groot geworden.”

“Het minimaliseert de druk om het genezingsproces te maximaliseren en dat is gelukt."

Bots is er voorstander van het systeem breder in te zetten. ”Hierbij bedoel ik niet de thuissituatie”, vertelt ze. “Gebruikmaking van het systeem vergt een gedegen instructie en inzet van een team dat er goed mee kan werken”. “Maar het systeem wordt nu primair toegepast op de IC en in bepaalde gevallen voor plastisch chirurgische wonden of grote weefseltransplantaties. Ik zie daarnaast zeker ook mogelijkheden om het veel meer op verpleegafdelingen in te zetten. Patiënten kunnen ook daar in zo’n slechte conditie zijn dat decubituswonden optreden. Ook voor patiënten met een open buik behandeling is het interessant. Het bed neemt daarbij al het vocht op. Verder zie ik een optie in toepassing voor de behandeling van septische patiënten met verschijnselen van verminderde doorbloeding van ledematen door stollingsstoornissen. Dit bed kan dan mede een ondersteuning zijn om amputaties te verminderen.”