Deze onzekerheid van boeren blijkt uit een uitvraag onder 413 pluimvee- en melkveehouderijen die FME samen met lid-bedrijven en in samenwerking met agrarisch vakblad Nieuwe Oogst uitvoerde. Het doel van deze enquête was om de innovatiebereidheid van boeren te peilen als het gaat om nieuwe stalsystemen. Suzanne Verboon, programmamanager landbouw, water en voedsel bij FME: “Boeren, technologische industrie en overheid hebben een gedeelde verantwoordelijkheid. Uit deze uitvraag blijkt dat veel boeren bereid zijn om een stap vooruit te nemen. Als technologiebranche willen we daar met innovaties een bijdrage aan leveren. De nieuwste generatie stalsystemen werkt fundamenteel anders dan de vorige, en biedt daardoor meer mogelijkheden tot monitoring en borging dan er tot nu toe kon. Het is nu aan de overheid om de zekerheid te bieden waardoor ondernemers daadwerkelijk kunnen investeren in hun toekomst.”

Duizenden boeren willen investeren in verduurzaming

Ondanks geringe marges op landbouwproducten, laat de peiling zien dat veel boeren bereid zijn verder te investeren in innovaties op de boerderij, om zo bij te dragen aan verduurzaming van de sector. Twee derde van de melkveebedrijven geeft aan nu al aan reductie van stikstofemissies te doen. Het gaat dan om minder eiwitrijk voedsel, meer weidegang, mestaanwending en extensievere landbouw. Bovendien heeft 23% van de boeren al in stalinnovaties geïnvesteerd.

"Het is frustrerend om te zien dat boeren welwillend zijn om te investeren, maar dat de overheid vertraagt"

37% van de boeren lijkt in deze peiling bereid te zijn te investeren in een emissiearm stalsysteem mits zij de zekerheid krijgen de komende 15 jaar niet geconfronteerd te worden met nieuwe eisen voor stikstofreductie en worden ondersteund bij de initiële investeringskosten. Ook zonder subsidie, maar met duidelijkheid, is op dit moment al een kwart van de melkveehouders bereid te investeren in een innovatief stalsysteem. 

Werk in uitvoering

Sinds de Raad van State uitspraak van mei 2019 wordt er door LNV en anderen geprobeerd de vergunningsproblematiek op te lossen. In november 2022 kondigde het kabinet aan in het voorjaar van 2023 een handreiking gereed te hebben, waarmee provincies aan de slag konden. Dit is onlangs uitgesteld tot het vierde kwartaal van dit jaar. Verboon: "Het is frustrerend om te zien dat boeren welwillend zijn om te investeren, maar dat de overheid vertraagt. Het gaat hier bovendien om technologie die we kunnen gebruiken om een groot maatschappelijk probleem mede op te lossen. Deze feiten moeten we serieus nemen. De overheid moet alle stappen die ze redelijkerwijs kan zetten onder een demissionair kabinet, ook daadwerkelijk nemen."