Op afstand de training monitoren

Als kwetsbare patiënten vroegtijdig, voor een medische ingreep, worden gescreend, kunnen ze gericht worden geselecteerd om met het trainingsconcept Fit4Cure veilig en nauwkeurig een training op maat te volgen in hun vertrouwde omgeving. De technologie hiervoor is opgezet vanuit Lode, dat hiervoor ook de medisch gecertificeerde ergometer biedt waarmee de patiënt kan trainen. Via het Fit4Cure platform kan op afstand door een zorgprofessional een trainingsprogramma op maat worden aangemaakt. Tijdens het programma kan de zorgprofessional op afstand de training monitoren en zo nodig aanpassen. Zo wordt de patiënt voorafgaand aan de operatie in een optimale conditie gebracht.

Vast onderdeel van voorbereiding op operatie

Chirurg prof.dr Joost Klaase (UMC Groningen) heeft al een jarenlange ervaring met prehabilitatie van patiënten. “Toen ik in 2017 in Groningen ging werken, hebben we daar de eerste prehabilitatie kliniek opgezet”, vertelt hij. “Hierin wordt iedere patiënt voorafgaand aan een operatieve ingreep gescreend om te bepalen welke prehabilitatie interventies nodig zijn.” Onderzoek onder de eerste honderd patiënten toonde aan dat 60% van de patiënten verwezen voor een alvleesklier- of leveroperatie onvoldoende scoorde op minimaal één domein om optimaal van een operatie te kunnen herstellen. De belangrijkste modificeerbare factor hierbij is de hart-/longfitheid. Klaase: “We wilden een gerandomiseerde studie doen naar de meerwaarde van het ontwikkelde trainingsprogramma. Maar de meeste mensen wilden direct geopereerd worden, en mensen die niet fit waren zagen erg op tegen het programma. Daarop hebben we gesteld: het programma moet gewoon de standaard worden, een vast onderdeel van de voorbereiding op de operatie. Daarnaast moet het de patiënt makkelijk gemaakt worden mee te doen: de trainingsfiets en de fysiotherapeut komen bij de patiënt thuis. Nu is er bijna niemand meer die zegt er niet voor open te staan.”

Kans op complicaties helft kleiner

Onderzoek wijst uit dat met een trainingsprogramma het risico op complicaties na operaties voor dikke darmkanker bij patiënten die niet fit zijn met meer dan de helft wordt gereduceerd. “Patiënten hebben een beter herstel en een kortere opnameduur”, zegt Klaase. “Daarmee is het niet alleen voor de patiënt van grote waarde, het bespaart per patiënt ook € 1.300 op de zorgkosten.”

Arts-onderzoeker Allard Wijma (UMC Groningen) startte in 2021 zijn onderzoek naar de meerwaarde van prehabilitatie van patiënten die een grote alvleesklieroperatie moeten ondergaan. “Het gaat hierbij om patiënten die fysiek kwetsbaar zijn en bij wie de inspanningstest een lage conditie aantoont”, vertelt hij. “Zij hebben een verhoogd risico op complicaties van de operatie. Als je die patiënten er gericht uitpikt en ze onder supervisie thuis gedurende vier weken het trainingsprogramma laat doorlopen, verbeter je hun conditie. Maar ook voor fitte patiënten is het zinvol om in de wachttijd tot de operatie aan hun fitheid te blijven werken.”

“Daarmee is het niet alleen voor de patiënt van grote waarde, het bespaart per patiënt ook € 1.300 op de zorgkosten.”

Het Fit4Cure programma wordt nu nog alleen in een onderzoeksetting toegepast. “Er is zeker interesse van de zorgverzekeraars”, zegt Wijma, “maar zij willen nog meer informatie over de haalbaarheid en over de vraag of het effect voldoende groot is. We weten inmiddels voor colorectale chirurgie (operaties aan de dikke- en/of endeldarm) dat het programma effectief is. De kosten die voorafgaand aan de operatie worden gemaakt voor het trainingsprogramma, worden achteraf terugverdiend. Voor pancreaschirurgie wordt dit momenteel onderzocht.“

Op eigen momenten thuis inplannen

Fit4Cure faciliteert de zorgprofessional in het aanbieden van een hoog intensief trainingsprogramma gedurende vier weken. Dit vraagt veel van de kwetsbare patiënt. Daarom is het belangrijk dat deze het programma op eigen momenten thuis kan inplannen. Dit maakt het minder belastend. Door de remote patiëntmonitoring is de therapietrouw hoog.